De milieu-impact van Bitcoin mining onder de loep

Recentelijk is er door een aantal nieuwe journalisten onderzoek gedaan naar het energiegebruik van de Bitcoin. Ondanks het dringende advies om het energieverbruik in te dammen weigert de Bitcoin om de capaciteiten van de benodigde technologie, de Bitcoin mining, in te dammen. Hierdoor waren de journalisten overstuur en konden zij weinig positiefs spreken over de cryptocurrency. Echter, op de wereld zijn er nog veel meer milieu vervuilende bronnen dan de Bitcoin mining. Denk maar aan vliegtuigen, auto’s of afvalstoffen die bedrijven gewoon dumpen. Maar hoe zit het precies met het effect van de Bitcoin op het milieu?

De context

Om de invloed van de Bitcoin op het milieu te vergelijken moet er eerst goed worden gekeken naar de contextuele basis van het probleem. Dit is een kritieke stap omdat onduidelijkheid over wat de Bitcoin wel en niet is het potentieel heeft om hele daaropvolgende analyses te vertroebelen. Het is een beetje alsof je naar een raket kijkt op een lanceerplatform en het verwart met een wolkenkrabber. Je zal het lelijk, nutteloos en vreselijk misplaatst vinden. In dat licht lijkt het stom. Maar zodra je weet dat het ding bedoeld is om de ruimte in te vliegen is alles meteen een stuk logischer.

De Bitcoin is een afwikkelingssysteem zoals FedWire en geen betalingsaggregator zoals Visa. Energieverbruik per afwikkelingstransactie is daarom een onzinnige maatstaf om het energieverbruik van de Bitcoin te beoordelen. Ook het aantal dagelijkse transacties van de Bitcoin vormen geen goede maatstaaf voor het totale bedrag aan dagelijkse transacties of het energieverbruik. Immers, de meeste Bitcoin transacties zijn niet zichtbaar. Ze vinden plaats binnen de betalingsaggregatiesystemen van uitwisselingen op het Lightning-netwerk of binnen werkelijke aggregators zoals PayPal of MasterCard. Slechts periodiek worden ze als zichtbare transacties op de Bitcoin-blockchain geregeld. Je kan dus zeggen dat de Bitcoin een onafhankelijk monetair systeem is waar aggregators gebruik van kunnen maken waardoor het aantal dagelijkse afwikkelingen van transacties geen goede maat is voor het energieverbruik.

De rol van elektriciteit

Elektriciteit speelt een grote rol in het afwikkelingssysteem van de Bitcoin. Het is dan ook belangrijk dat we de rol van elektriciteit in het afwikkelingssysteem begrijpen. Elektriciteit heeft een prijs en daarom moeten we ervoor zorgen dat we begrijpen wat de Bitcoin in ruil voor deze kosten geeft. Wie zijn de mensen die daadwerkelijk voor deze elektriciteit betalen en waarom zijn ze daartoe bereid?

De Bitcoin voegt elke 10 minuten nieuwe transacties toe aan zijn grootboek. Deze batches van toevoegingen aan het transactierecord worden blokken genoemd en vormen een steeds langer wordende keten met de volledige transactiegeschiedenis van Bitcoin. Netwerk brede overeenstemming over deze gemeenschappelijke transactiegeschiedenis is wat het mogelijk maakt een gedecentraliseerd monetair systeem te bestaan. Zonder dit hebben we een centrale autoriteit nodig om te beslissen welke transacties in welke volgorde zijn gekomen.

Elektriciteit komt in beeld tijdens het toevoegen van blokken. De Bitcoin gebruikt elektriciteit voor een relatief eenvoudig doel: om op basis van een objectieve metriek onafhankelijk het systeem zelf te bewijzen (op een manier die iedereen zelf kan verifiëren) en te bewijzen dat er een bepaalde tijd is verstreken tussen een blok en zijn voorganger. Ook verbruikt de Bitcoin veel energie om fraude te voorkomen. Dit zullen we uitleggen met behulp van een voorbeeld. Stel je voor dat iemand tegen je zegt: ‘de Bitcoin verbruikt evenveel elektriciteit als Noorwegen’. Dan betekent dit in de praktijk dat als alle inwoners van Noorwegen samenkomen en willen knoeien met het transactierecord van de Bitcoin, dat zelfs de gehele elektriciteitsvoorziening van het land onvoldoende zal zijn om fraude te kunnen plegen.

Een subjectief perspectief

Het is belangrijk om je te bedenken dat afval een subjectief begrip is. Nergens in onze samenleving houden we een controle op de morele legitimiteit van het energieverbruik. Noch bij de particuliere consumptie, noch bij de productie van goederen en diensten. Echter, bij de Bitcoin is ineens wel een morele discussie over afval ontstaan.

Als het gaat om het milieu kunnen miners juist goede diensten leveren. Miners, die uiterst mobiel en flexibel zijn, kunnen fungeren als vraagresponssystemen. Ze kunnen vlak bij de hernieuwbare hulpbron zitten (zelfs met de seizoenen meegaan) in kwestie — waardoor de netten niet overmatig moeten worden versterkt — en dynamisch overtollige energie verbruiken wanneer er meer wordt geproduceerd dan de niet-mijnbouwmarkt nodig heeft (wat betekent dat de prijzen laag zijn). Dit maakt het mogelijk om onmiddellijk geld te verdienen met energie die anders zou worden verspild, waardoor de totale elektriciteitskosten worden verlaagd. Met andere woorden, het kan fungeren als een monetaire batterij. Als je iets verder kijkt dan je neus lang is zul je dus zien dat Bitcoin mining het klimaat helemaal niet hoeft aan te tasten.