De petrodollar en de Bitcoin

In zijn groei van conceptueel witboek naar biljoen dollar activa heeft Bitcoin enorm veel kritiek gekregen. Tegenstanders richten zich op de waargenomen negatieve externe factoren: energieverbruik, koolstofvoetafdruk, gebrek aan gecentraliseerde controle en onvermogen om te worden gereguleerd. Ongeacht de geldigheid van deze argumenten stoppen weinig critici om relatief na te denken over de negatieve externe factoren van het huidige financiële systeem van dollar hegemonie in de wereld.

Dit komt deels omdat veel Bitcoin critici het zien als slechts een Visa-achtig betalingsplatform en de prestaties en kosten ervan analyseren door ‘’transacties per seconde’’. Maar de Bitcoin is geen fintech bedrijf dat concurreert met Visa. Het is een gedecentraliseerd actief dat concurreert om de nieuwe wereldwijde reservevaluta te zijn, met als doel de rol te erven die goud ooit had en de rol die de dollar vandaag de dag speelt.

De wereld is afhankelijk van de Amerikaanse dollar en Amerikaanse schatkisten, waardoor Amerika een ongeëvenaarde en grote economische dominantie heeft. Bijna 90% van de internationale valutatransacties zijn in dollars en 60% van de deviezenreserves wordt aangehouden in dollars. Bijna 40% van de wereldwijde schuld wordt uitgegeven in dollars, hoewel de VS slechts ongeveer 20% van het wereldwijde bbp vertegenwoordigen. Deze speciale status die de dollar geniet werd geboren in de jaren 1970 door een militair pact tussen Amerika en Saoedi-Arabië. Door dit pact kon de wereld olie in dollars prijzen en konden de Amerikaanse schulden worden opgeslagen. Nu we uit de pandemie en financiële crisis van 2020 komen, blijven Amerikaanse elites genieten van het exorbitante voorrecht om het ultieme monetaire goed en numéraire voor energie en financiën uit te geven.

De afgelopen decennia is de economische activiteit, de bevolking, de democratische vooruitgang, de technologische vooruitgang en de levensstandaard wereldwijd enorm gestegen. Maar er zijn veel tekortkomingen in dit systeem waarover zelden wordt gesproken en die zwaar wegen op miljarden mensen over de hele wereld. Naarmate de waarde van de Bitcoin stijgt ten opzichte van fiatvaluta’s zullen steeds meer individuen deze valuta gaan gebruiken. Uiteindelijk zal ook de regering deze trend volgen.

Hoe zou de wereld eruit zien met een open, neutraal, voorspelbaar basisgeld in plaats van één bestuurd en gemanipuleerd door één regering die slechts 4% van de wereldbevolking vertegenwoordigt?

Wat is de petrodollar?

In 1974 werd de nieuwe Amerikaanse minister van Financiën William Simon naar Saoedi-Arabië gestuurd ‘’om een manier te vinden om een vijandig koninkrijk te overtuigen om het groeiende tekort van Amerika te financieren met zijn nieuw ontdekte petrodollar rijkdom.’’ Simpel gezegd: een petrodollar is een Amerikaanse dollar betaald aan een petroleumexporteur in ruil voor olie.

Het basiskader was opvallend eenvoudig. De Verenigde Staten (VS) zouden ‘’olie van Saoedi-Arabië  kopen en het koninkrijk militaire hulp en materiaal verstrekken. In ruil daarvoor zouden de Saoedi’s miljarden van hun petrodollar inkomsten terugploegen naar schatkisten en de uitgaven van Amerika financieren.’’ Dit was het moment dat de Amerikaanse dollar officieel getrouwd was met olie.

Bitcoin en een multipolaire wereld

De grote angst is natuurlijk dat Amerika zijn exorbitante sociale programma’s en militaire uitgaven niet zal kunnen financieren als er minder wereldwijde vraag is naar de dollar. Als mensen de voorkeur geven aan de euro of yuan of obligaties uit andere landen dan zou de VS in zijn huidige vorm in grote problemen komen. Nixon en Kissinger ontwierpen de petrodollar zodat de VS konden profiteren van de wereldwijde vraag naar dollars gekoppeld aan olie. De vraag is, waarom kan er geen wereldwijde vraag zijn naar dollars gekoppeld aan de Bitcoin?

Onder de Bitcoin standaard zou iedereen vervolgens dezelfde regels spelen. Geen enkele regering of alliantie van regeringen kan het monetaire beleid manipuleren. Maar elk individu kan kiezen voor een niet-discretionaire op regels gebaseerde valuta en een spaarinstrument beheren dat historisch wordt gewaardeerd ten opzichte van goederen en diensten. Dit zou een dramatisch netto voordeel zijn voor de meeste mensen op aarde. Deze overgang is misschien niet zo prettig voor autoritaire regimes die meer gesloten, tiranniek, gewelddadig herverdeeld en geïsoleerd zijn dan liberale democratieën. Echter, dit kan ook gezien worden als een goede zaak die hervormingen zou kunnen afdwingen waar alleen het activisme heeft gefaald.

De multipolaire drift van de wereld is onvermijdelijk. Geen enkel land kan in de nabije toekomst zoveel macht krijgen als Amerika aan het einde van de 20 eeuw. De VS zullen nog lang een krachtpatser zijn maar China, de EU, Rusland, India en andere landen ook. En ze kunnen concurreren in een nieuw monetair systeem dat zich afwendt van de petrodollar en al zijn dure externe factoren: een neutrale Bitcoin standaard die speelt met de sterke punten van open samenlevingen, niet afhankelijk is van dictators of fossiele brandstoffen. Dit monetaire systeem zal uiteindelijk gerund worden door burgers en niet door verschanste elite.